Workshop NRO congres

 

‘Scholen kunnen academische leerkrachten beter benutten’
De academische leerkracht kan van meerwaarde zijn in de beroepspraktijk en hierin verschillende functies
en rollen vervullen. Maar welke concrete rol kan hij of zij aannemen binnen een school? Veel afgestudeerde
academische leerkrachten dreigen hun meerwaarde van de opleiding niet te kunnen benutten, omdat zijzelf
of de schoolbesturen niet goed weten hoe ze deze meerwaarde kunnen inzetten.

Door Quirine van den Dikkenberg en Kimberley Snijders

Hannah Bijlsma, Mirjam Keyser en Alice de Groot hebben samen met andere academische
leerkrachten en beleidsmedewerkers de BAB (Beroepsvereniging Academici Basisonderwijs)
opgericht. De BAB heeft drie speerpunten: het behartigen van de belangen van academische
leerkrachten, het inspireren om werkervaring en wetenschappelijke kennis te delen, en het
waarborgen van de professionaliteit van academische leerkrachten. Academische leerkrachten
zijn leerkrachten die een academische pabo hebben gedaan of die na hun pabo een universitaire
master hebben gevolgd.

Wat maakt academische leerkrachten van meerwaarde in het basisonderwijs? Uit de discussie
tijdens de sessie bleek dat leerkrachten met een academische achtergrond onderzoekend,
vernieuwend, kritisch en analytisch zijn. Daarnaast hebben zij een brede blik en kunnen zij zo de
brug vormen tussen onderwijs en onderzoek.
Volgens Irene Koning, bestuurder van stichting Fedra (12 basisscholen rond Beverwijk), zijn
academische leerkrachten vooral van meerwaarde omdat ze in teamverband andere vragen
stellen en hierbij een helikopterview durven in te nemen. Hiermee wordt niet gezegd dat
academische leerkrachten per definitie beter zijn dan leerkrachten zonder academische status.
‘Iedereen is goed op zijn manier, maar academische leerkrachten brengen iets extra’s wat betreft
denken in de schoolpraktijk’, aldus Rien Spies, bestuurder van stichting Agora (25 basisscholen in
de Zaanstreek).

Toch blijkt het lastig om academische leerkrachten een plek te geven binnen de school. Om de
meerwaarde van academische leerkrachten te behouden, moeten deze volgens Koning de
hierboven beschreven rol durven aan te nemen, waarbij ze steeds de ‘waarom-vraag’ blijven
stellen. ‘Binnen de schoolorganisaties moet iets veranderen: er moet meer diversiteit komen
binnen de functies en rollen, waarbij gepuzzeld moet worden om de diversiteit te benutten.
Iedereen binnen de school heeft een ander type inbreng. Het mooie van een academische
leerkracht is dat die academisch is opgeleid en tegelijk ook les blijft geven. Hierdoor blijft de lijn
tussen praktijk en onderzoek kort.’

Academische leerkrachten kunnen van meerwaarde zijn in het basisonderwijs, maar deze
meerwaarde wordt tot nu toe nog niet altijd benut. Spies: ‘Als directie of bestuur moet je zorgen
dat het zo georganiseerd is dat de mensen kunnen samenwerken. Het inrichten van professionele
leergemeenschappen kan hierbij horen. Zowel besturen als academische leerkrachten moeten
een andere rol in durven nemen.’ Academische leerkracht Rutmer Ebbes sluit zich hierbij aan:
‘Academische leerkrachten kunnen input geven vanuit de theorie en daarmee het startpunt zijn
voor onderwijsonderzoek.’